Bác sĩ da liễu cảnh báo: Khi 10 ngón tay cô gái trẻ phồng rộp vì thái ớt không đeo găng tay

Tiến sĩ, Bác sĩ Hiền chia sẻ về một trường hợp viêm da tiếp xúc bỏng ớt ở người trẻ do sơ suất nhỏ trong bếp. Capsaicin – chất tạo cay trong ớt – có thể gây nóng rát, phồng rộp, thậm chí tổn thương giác mạc nếu không xử trí đúng cách.

1. Khi vị cay “đốt chá y” làn da:

Tại Tp Hồ Chí Minh, Thanh, 20 tuổi, bị bỏng ớt khi làm món chân gà khiến 10 đầu ngón tay nóng ran như lửa đốt. Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, cho biết Thanh cấp cứu trong tình trạng 10 đầu ngón tay phồng rộp, đau rát sau khi thái khoảng 10 quả ớt hiểm mà không đeo găng tay. Bệnh nhân tự xử trí tại nhà bằng cách ngâm nước đá lạnh trong một giờ nhưng triệu chứng không bớt.

Đây là một dạng viêm da tiếp xúc cấp tính, (bấm đây tìm hiểu thêm) không phải do nhiệt mà do capsaicin – hoạt chất tạo cay trong ớt – gây kích thích mạnh các đầu dây thần kinh. Trong dân gian, người ta thường gọi đây là “bỏng ớt”.

bong da do tiep xuc ơt

2. Capsaicin – thủ phạm thầm lặng:

Khác với bỏng nhiệt hay bỏng lửa, capsaicin không gây hoại tử mô, nhưng lại tác động trực tiếp vào hệ thần kinh cảm giác, khiến vùng da tiếp xúc nóng rát dữ dội, đỏ, sưng, và thậm chí phồng rộp. Nếu không may chạm tay dính ớt vào mắt hay khoang mũi – hậu quả còn có thể nặng hơn.

Với trường hợp của bạn Thanh, sau khi thăm khám, bác sĩ xử trí bằng thuốc giảm đau, kháng viêm, kết hợp xịt panthenol – một hoạt chất có khả năng chuyển hóa thành vitamin B5 giúp làm dịu, dưỡng ẩm và tái tạo da. Sau 30 phút, bạn đã cảm thấy dễ chịu rõ rệt và có thể xuất viện.

3. Vì sao nước lạnh không có tác dụng với bỏng ớt?

Điểm cần lưu ý là capsaicin không tan trong nước – nên dù bạn có rửa tay hay ngâm nước đá cũng không giải quyết được cơn rát. Thay vào đó, capsaicin tan trong dầu và chất béo, do đó, cách xử lý đúng với bỏng ớt nhẹ là:

• Thoa dầu ăn, sữa tươi hoặc sữa chua lên vùng da tổn thương.
• Giữ nguyên vài phút, sau đó rửa sạch lại bằng xà phòng nhẹ.
• Có thể lặp lại vài lần cho đến khi dịu hẳn.

Nếu bị cay trong miệng, bạn có thể ngậm sữa, ăn cơm trắng hoặc bánh mì – giúp trung hòa capsaicin thay vì uống nước lạnh.

4. Nếu capsaicin dính vào mắ t?

Tình huống này cực kỳ nguy hiểm. Ngay lập tức:

bỏng da bàn tay do ớt xu ly nhu nao

• Rửa mắt bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý liên tục ít nhất 15 phút.
• Tuyệt đối không dụi mắt, vì có thể làm trầy giác mạc hoặc viêm kết mạc.
• Sau đó, nên đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt hoặc da liễu nếu còn cảm giác đau rát kéo dài.

5. Khi nào nên đến bác sĩ? (bấm đây liên hệ)

Nếu vùng da:

• Phồng rộp lan rộng, sưng đau không giảm sau khi sơ cứu,
• Có dấu hiệu nhiễm trùng (mưng mủ, chảy nước vàng, đau nhói, có mùi),
• Bị dính capsaicin vào vùng nhạy cảm như mắt, miệng, mũi...

Hãy đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa Da liễu hoặc cấp cứu, để được điều trị kịp thời.

6. TS.BS Hiền khuyến cáo cách phòng tránh bỏng ớt:

• Luôn đeo găng tay khi chế biến món ăn có ớt, đặc biệt là ớt hiểm, ớt xiêm.
• Không dụi mắt, không sờ tay vào mũi, miệng khi đang cầm ớt.
• Sau khi tiếp xúc ớt, rửa tay kỹ bằng xà phòng có dầu, tránh rửa sơ bằng nước lạnh.
• Để xa trẻ nhỏ khỏi vùng đang sơ chế ớt, vì da trẻ mỏng dễ tổn thương hơn người lớn.
• Với người da nhạy cảm, hãy ưu tiên dùng dao kéo, thớt riêng cho ớt và đeo khẩu trang nếu sơ chế ớt nhiều.

---

Kết luận từ TS.BS Hiền:

bác sĩ da liễu nghiên cứu, điều trị bệnh da liễu

Bỏng ớt tưởng đơn giản nhưng nếu chủ quan sẽ gây tổn thương không nhỏ, đặc biệt ở các vùng da nhạy cảm như đầu ngón tay, mắt. Là bác sĩ da liễu, tôi mong rằng các bạn – nhất là người trẻ – hãy chú ý bảo vệ làn da trong cả những việc nhỏ nhặt hằng ngày như nấu ăn, để tránh những biến cố không đáng có. Việc xử trí kịp thời và đúng cách sẽ giúp da phục hồi nhanh chóng và không để lại hậu quả lâu dài.

XEM THÊM: Viêm da tiếp xúc, viêm da bội nhiễm