Viêm da cơ địa: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả cho ngươi lớn và trẻ em – TS.BS Hiền chia sẻ

Thứ sáu, Ngày 18/07/2025 11:06

Viêm da cơ địa là bệnh da liễu mạn tính gây ngứa và khô da, thường tái phát. TS.BS Hiền chia sẻ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, biến chứng và cách điều trị – phòn hình ảnh viêm da cơ địa ở người lớn

g ngừa hiệu quả.

1. Tổng quan về Viêm da cơ địa và Viêm da cơ địa ở người lớn

TS.BS Hiền, chuyên khoa da liễu, chia sẻ: Viêm da cơ địa, hay còn gọi là chàm (eczema), là một bệnh lý da mạn tính có biểu hiện chủ yếu là ngứa và đỏ da. Mặc dù bệnh không lây và không gây hậu quả nghiêm trọng, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống người mắc, đặc biệt là trẻ nhỏ.

Ở người lớn, viêm da cơ địa có thể gây tổn thương da rõ rệt và thường đi kèm với các bệnh lý dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, hoặc dị ứng phấn hoa. Do tính chất mạn tính và tiến triển phức tạp, hiện nay chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh. Mục tiêu điều trị là kiểm soát triệu chứng, phòng ngừa tái phát và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Viêm da cơ địa có lây không? Viêm da cơ địa không lây, không gây hậu quả nghiêm trọng nhưng làm ảnh hưởng khá nhiều đến sinh hoạt của người bệnh. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ và thường mắc kèm theo một số bệnh dị ứng khác như hen suyễn.

2. Nguyên nhân gây bệnh Viêm da cơ địa

Theo TS.BS Hiền: Nguyên nhân chính xác của viêm da cơ địa hiện chưa được xác định rõ ràng, tuy nhiên có mối liên hệ chặt chẽ với yếu tố di truyền và cơ địa dị ứng. Trẻ em (bấm đây hiểu rõ) có cha mẹ bị viêm da cơ địa có nguy cơ mắc bệnh cao gấp nhiều lần (60–80%).

Ngoài ra, các yếu tố dễ làm khởi phát hoặc làm nặng thêm tình trạng viêm da gồm:

Tắm nước quá nóng hoặc quá lâu
Dùng xà phòng hoặc sữa tắm có tính kiềm cao
Thay đổi nhiệt độ đột ngột
Mặc quần áo làm từ vải len, dạ hoặc sợi tổng hợp
Tiếp xúc với bụi, khói thuốc, lông động vật
Dị ứng thực phẩm như trứng, sữa, cá, đậu nành, lúa mì...

Do nhiều yếu tố khởi phát khó xác định, bệnh nhân cần tránh các yếu tố kích thích đã biết để kiểm soát bệnh hiệu quả hơn.
http://C:\Users\admin\Desktop\anh đăng web

3. Triệu chứng của Viêm da cơ địa

TS.BS Hiền cho biết: Viêm da cơ địa có biểu hiện rất đa dạng, tùy theo lứa tuổi và giai đoạn bệnh, nhưng các triệu chứng điển hình gồm:

Da khô, sần sùi
Ngứa nhiều, đặc biệt về đêm
Da dày lên, nứt nẻ, bong tróc
Xuất hiện mụn nước nhỏ, có thể rỉ dịch khi gãi, thường ở mặt, khuỷu tay, cổ tay, đầu gối, mắt cá chân

Biến chứng có thể gặp:

Hen suyễn và dị ứng phấn hoa: thường gặp ở trẻ bị viêm da cơ địa kéo dài
Nhiễm trùng da do gãi nhiều
Viêm da tiếp xúc kích ứng khi tiếp xúc hóa chất
Ảnh hưởng giấc ngủ, dễ gây kích thích, mệt mỏi, thậm chí rối loạn hành vi

Viêm da cơ địa thường bùng phát thành từng đợt rồi thuyên giảm, nhưng có thể dẫn đến sẹo xấu, nhiễm trùng nặng, đặc biệt nếu bị bội nhiễm virus gây hội chứng eczema herpeticum (tỉ lệ tử vong 1–9%).

Viêm da cơ địa có nguy hiểm không?

Do viêm da cơ địa biểu hiện thành từng đợt sau đó tự thuyên giảm, với thể nhẹ đa số không gây ra biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu người bệnh bị ngứa và phải gãi nhiều, móng tay dài, nhọn và kém vệ sinh có thể gây nhiễm trùng da. Cấu trúc vùng da bị phá vỡ, lở loét và vết nứt da bị lây nhiễm bởi chủng vi sinh vật thường trú trên da hay cả vi khuẩn ngoại lai. Do đó, khi vết thương trên da lành lặn trở lại có thể để lại sẹo xấu, gây mất thẩm mỹ.
Trường hợp bị bội nhiễm thêm virus gây hội chứng Kaposi-juliusberg (hay eczema herpeticum) khá nặng nề, biểu hiện có sốt, mệt mỏi, mụn nước trên da, tổn thương nội tạng... tỉ lệ tử vong từ 1-9%.

4. Các biện pháp điều trị Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát hiệu quả bằng các biện pháp điều trị phù hợp. TS.BS Hiền khuyến nghị các phương pháp sau:

Kiểm soát ngứa:

Dùng băng ướt hoặc đắp ẩm (với các sản phẩm như petrolatum, aquaphor, atopiclair…)
Dùng thuốc bôi corticoid như hydrocortisone, triamcinolone, betamethasone theo chỉ định bác sĩ

Dưỡng ẩm cho da:

Bôi kem dưỡng ẩm không mùi, không chất bảo quản, 1–2 lần/ngày, kể cả khi không có tổn thương da
Nên bôi sau khi làm ẩm da như tắm hoặc dùng băng ướt
Nếu dùng thuốc bôi điều trị, bôi thuốc trước rồi phủ dưỡng ẩm sau

Chăm sóc cho trẻ nhỏ bị viêm da cơ địa:

Tắm hằng ngày bằng nước ấm vừa phải, dùng sữa tắm dịu nhẹ
Băng ướt từ 3–5 ngày nếu corticoid không kiểm soát bệnh sau 24–48h
Mặc quần áo vải cotton thấm hút tốt
Tạo môi trường sạch sẽ, giữ da luôn khô thoáng
Cắt móng tay, giữ vệ sinh, phát hiện sớm dấu hiệu nhiễm trùng (chảy máu, mủ…)

5. Phòng ngừa viêm da cơ địa tái phát ở người lớn

TS.BS Hiền đưa ra các biện pháp sau:

Vệ sinh da nhẹ nhàng bằng sữa rửa dịu nhẹ, không dùng xà phòng kiềm
Đeo găng tay bảo vệ da khi tiếp xúc với hóa chất (nước rửa chén, thuốc nhuộm…)
Kiểm tra thành phần mỹ phẩm trước khi dùng, thử trước ở vùng da nhỏ
Dưỡng ẩm hằng ngày (bấm đây) để phục hồi hàng rào bảo vệ da
Xác định yếu tố gây tái phát bằng test da hoặc xét nghiệm dị ứng khi cần
Tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ, tái khám đúng lịch, không tự ý ngưng thuốc