Viêm Gia Cơ Địa Ở Trẻ Em – Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị

Bác sĩ Hiền chia sẻ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm gia cơ địa ở trẻ em. Bệnh không lây, cần chăm sóc da đúng và dưỡng ẩm hàng ngày.

Viêm Gia Cơ Địa Ở Trẻ Em – Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Ngày đăng: 1/11/2025, Bs Hien: Bẹnh vien da lieu trung uong

Viêm Gia Cơ Địa Là Gì?

“Viêm gia cơ địa” hay “viêm da cơ địa” là một bệnh da liễu mạn tính, đặc trưng bởi tình trạng viêm – ngứa – khô da – tái phát nhiều lần. Bệnh thường khởi phát từ khi trẻ vài tháng tuổi và có thể kéo dài đến khi trưởng thành.

Theo thống kê tại Bệnh viện Da Liễu Trung Ương (da liễu trung ương), tỷ lệ trẻ bị viêm da cơ địa ở trẻ em chiếm khoảng 10–20%, trong khi người lớn là 1–3%. Nữ có xu hướng mắc cao hơn nam. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ảnh hưởng rõ rệt đến giấc ngủ, chất lượng sống và tâm lý của trẻ.

Điều đáng lưu ý, viêm gia cơ địa không phải bệnh lây truyền. Vì vậy, câu hỏi “viêm da cơ địa có lây không?” – câu trả lời chắc chắn là không. Đây là bệnh do yếu tố cơ địa dị ứng, di truyền và miễn dịch, chứ không do vi khuẩn hay virus.

Nguyên nhân của viêm da cơ địa?

Nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh của bệnh rất phức tạp, có liên quan tới nhiều yếu tố như: yếu tố di truyền, yếu tố nhiễm trùng, yếu tố miễn dịch, rối loạn hàng rào bảo vệ da. Trong đó yếu tố di truyền có vai trò quan trọng.

Biểu hiện lâm sàng của viêm da cơ địa ở trẻ em?

Viêm da cơ địa ở trẻ dưới 2 tuổi: thường gặp ở trẻ 2- 3 tháng tuổi.Tổn thương cơ bản là mụn nước tập trung thành từng đám ở 2 má, trán, cằm. Tuy nhiên, có thể lan ra tay, chân, lưng, bụng…..Tổn thương có tính chất đối xứng, bệnh nhân ngứa rất nhiều.

Viêm da cơ địa ở trẻ 2- 12 tuổi: thường gặp ở trẻ 2-5 tuổi, tổn thương cơ bản là các sẩn nổi cao hơn mặt da, tập trung thành mảng rải rác. Da dày, lichen hóa. Có thể gặp các mụn nước tập trung thành đám. Vị trí thương tổn: ở mặt duỗi hay nếp gấp như khuỷu tay, khoeo chân, cổ tay, mi mắt, tổn thương dối xứng 2 bên, bệnh nhân rất ngứa.

Ngoài ra, bệnh nhân có thể có các biểu hiện khác như: khô da, chàm vú, quầng thâm quanh mắt, dấu hiệu vẽ nổi, dày sừng nang lông, váy phấn trắng, viêm kết mạc, mặt xanh xao, dễ bị dị ứng thức ăn, viêm môi.

Biến chứng có thể gặp nếu viêm da cơ địa không được điều trị kịp thời:

Nhiễm trùng: Bệnh nhân có thể bội nhiễm virus herpes, vi khuẩn như liên cầu, tụ cầu. Một số trường hợp bội nhiễm tổn thương da tại chỗ không được điều trị kịp thời có thể gây nhiễm khuẩn huyết, viêm cầu thận…

Hình Ảnh Viêm Da Cơ Địa Ở Trẻ Em

 

Nhìn hình, ta thấy rõ vùng da đỏ, mụn nước li ti, bong tróc, hoặc dày lên khi trẻ gãi nhiều. Việc nhận biết sớm giúp can thiệp kịp thời, tránh để lại sẹo hoặc biến chứng.

Biến Chứng Của Viêm Da Cơ Địa

Nếu không điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh có thể dẫn đến:

• Nhiễm trùng da: Do vi khuẩn tụ cầu, liên cầu, hoặc virus herpes xâm nhập.
• Viêm da bội nhiễm: Da sưng, chảy dịch, đóng vảy vàng.
• Ngứa mạn tính – mất ngủ – quấy khóc: Ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
• Tăng nguy cơ dị ứng: Trẻ bị viêm da cơ địa có thể mắc thêm viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn.

Viêm Da Cơ Địa Có Lây Không?

Nhiều cha mẹ lo lắng “viêm gia cơ địa có lây không?”. Câu trả lời là không lây.
Đây là bệnh không do vi khuẩn hay virus gây ra, mà do yếu tố cơ địa. Vì vậy, việc tắm rửa, ôm ấp, chăm sóc trẻ hoàn toàn không làm lây bệnh sang người khác.

Cách Điều Trị Viêm Gia Cơ Địa Ở Trẻ Em

1. Điều trị tại chỗ

a. Dưỡng ẩm da

Dưỡng ẩm là bước quan trọng nhất trong điều trị viêm da cơ địa.

• Bôi ít nhất 2–3 lần/ngày, ngay sau khi tắm 3–5 phút.
• Dùng loại kem không mùi, không cồn, phù hợp da nhạy cảm.
• Liều lượng trung bình: 250–300g/tuần.
  Dưỡng ẩm giúp giảm khô da, ngứa và giảm nhu cầu dùng corticoid.

b. Thuốc bôi corticoid

• Dùng trong giai đoạn bùng phát, giúp giảm viêm, ngứa.
• Lưu ý chọn loại phù hợp vùng da: mặt dùng loại nhẹ, tay chân dùng loại mạnh hơn.
• Không tự ý kéo dài, cần hướng dẫn của bác sĩ da liễu.

c. Ức chế calcineurin (Tacrolimus, Pimecrolimus)

• Thay thế corticoid ở vùng da mỏng hoặc khi da bị teo do corticoid.
• Dùng xen kẽ trong giai đoạn duy trì để tránh tái phát.

2. Điều trị toàn thân

• Thuốc kháng histamin: Giảm ngứa, cải thiện giấc ngủ.
• Kháng sinh: Khi có nhiễm trùng da.
• Thuốc ức chế miễn dịch / sinh học: Dành cho trường hợp nặng, kháng trị, có chỉ định tại bẹnh vien da lieu trung uong hoặc cơ sở da liễu trung ương uy tín.

Chế Độ Chăm Sóc Cho Bé Bị Viêm Da Cơ Địa

1. Tắm rửa đúng cách:

   • Dùng nước ấm, không quá nóng.
   • Tránh xà phòng, sữa tắm có hương liệu, chất tẩy.
   • Không tắm lá, nước muối vì có thể làm da khô và kích ứng.

2. Dưỡng ẩm thường xuyên:

   • Thoa toàn thân sau tắm, lặp lại 2–3 lần mỗi ngày.
   • Không ngừng bôi ngay cả khi da đã lành.

3. Trang phục:

   • Mặc quần áo cotton thoáng mát, tránh len, dạ.
   • Giặt quần áo bằng bột giặt không hương liệu.
4. Dinh dưỡng:
   • Bổ sung thực phẩm giàu sắt, kẽm, vitamin A, B, acid folic, probiotic.
   • Hạn chế thực phẩm dễ dị ứng: trứng, sữa, hải sản, đậu phộng, lúa mì.
   • Cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày.

5. Giữ môi trường sống sạch, ẩm vừa phải:

   • Dùng máy tạo ẩm trong mùa hanh khô.
   • Tránh khói thuốc, bụi, lông vật nuôi.

Viêm Da Cơ Địa Bôi Gì, Ăn Gì Cho Nhanh Khỏi?

• Bôi gì: Dưỡng ẩm, corticoid nhẹ hoặc thuốc ức chế calcineurin theo chỉ định.
• Ăn gì: Rau củ tươi, cá hồi, bí đỏ, cà rốt, sữa chua, cải xoăn.
• Tránh: Đồ cay nóng, hải sản, thức ăn chế biến sẵn, rượu bia (với người lớn).

Khi Nào Cần Gặp Bác Sĩ Da Liễu Trung Ương?

Cha mẹ nên đưa bé đến Bệnh viện Da Liễu Trung Ương hoặc phòng khám chuyên khoa da liễu khi:

• Da bé ngứa nhiều, chảy dịch, sưng đỏ.
• Tổn thương lan rộng, tái phát nhiều lần.
• Dùng thuốc không cải thiện sau 1 tuần.
• Bé quấy khóc, mất ngủ, có dấu hiệu nhiễm trùng.

Tại các cơ sở chuyên khoa, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác, xác định mức độ bệnh và kê phác đồ phù hợp, tránh biến chứng.

Tổng Kết: Viêm Gia Cơ Địa Không Đáng Sợ, Nếu Hiểu Đúng

Bác sĩ Hiền muốn nhắn nhủ rằng, viêm da cơ địa không lây, không nguy hiểm, nhưng cần điều trị và chăm sóc đúng cách.
Da là tấm áo bảo vệ cơ thể – khi hàng rào da tổn thương, hãy giúp nó phục hồi bằng dưỡng ẩm đều, sinh hoạt điều độ, giữ môi trường sạch.

Nếu trẻ được phát hiện sớm, chăm sóc đúng, thì 70–80% trường hợp viêm da cơ địa ở trẻ em sẽ thuyên giảm khi lớn lên.
Còn nếu thấy da khô, nứt, ngứa kéo dài – hãy đưa trẻ tới bẹnh vien da lieu trung uong hoặc phòng khám da liễu gần nhất để được tư vấn kịp thời.